TV Premiere!
YOU CAN WATCH THE DOCUMENTARY ON DEMAND AT:
VPRO 2DOC Extra 'Makers van Morgen'
2DOC.NL --> search: De Geharde Rug
NPO App --> search: De Geharde Rug
in co-production with Zwaan Producties and Rian van den Boom
*The documentary is available in both English as Dutch
Want to see the documentary in ENGLISH:
Send me an email and I send you a secret URLals)
info@mirthedokter.nl
**** NEWS ****
De Geharde Rug / LEATHERBACK won the prize 'Het Gouden Hert' for best NON-FICTION SHORT MOVIE at filmfestival Go Short Nijmegen Arnhem.
The film also did get a special mention for best film by Gelders Doek Arnhem
****
Trailer/compilatie van try out vertoning De Geharde Rug in Filmhuis Arnhem
Over documentaire 'De geharde Rug'
De Geharde Rug – Een documentaire roadmovie over doorzettingsvermogen en het antwoord op de vraag waarom de zeeschildpad van zo’n ongekende waarde is… Over Hoe een klein verhaal groot kan zijn.
In de film reis je mee met de Arnhemse kunstenaar Mirthe Dokter naar Ghana, waar zij de Ghanese seaturtle protector Uncle Raf ontmoet. We komen terecht in zijn vissersdorp en lopen mee in zijn strijd voor de reusachtige leatherback seaturtle, nog de enige in haar soort.
In De Geharde Rug wordt film gecombineerd met analoge animatie middels houtsneden, tekeningen en overhead animaties. De geharde Rug is een eerste samenwerking tussen Arnhemse filmmaker Rian van den Boom en Mirthe Dokter, ondersteunt door Gemeente Arnhem en Provincie Gelderland en i.s.m. componist Miguel Boelens.
Tevens toont de film een cross over tussen Mirthe (kunstenaar) en marine ecoloog dr. Marjolijn Christianen (WUR). Samen onderzoeken zij hoe storytelling een relevante bijdrage kan leveren binnen onderzoeken naar migrerende diersoorten. De film schijnt een licht op West-Afrika, een vaak vergeten gebied binnen mondiale gespreksvoering. Tevens geeft het inzicht in hoe klimaatveranderingen aan de orde van de dag zijn in plekken ver van ons vandaan.
About documentary 'LEATHERBACK'Visual artist Mirthe Dokter has been fascinated by the huge leatherback sea turtle since she was a child. She sets off to Ghana in 2018, where she meets the turtle and its protectors in person.
This unconventional documentary named ‘De Geharde Rug’ (Leatherback) shows an intriguing portrait of the leatherback sea turtle, an animal threatened with extinction. In Ghana, Mirthe meets ‘Uncle Raf’, the leader of a turtle team in a small fishing town at the coastline. Slowly, almost unnoticed, she gets entangled in the web of all the difficulties that come with protecting this ancient animal. She records her story in a painted diary, that she shares with a marine ecologist in Holland. In an ongoing situation of poverty and climate change, can an artist help to unravel the problems of Raf and his team?
This movie tries to find an answer on the question: what can be the role of artistic storytelling in scientific research and the global conversation about animal conservation. By sharing personal experiences in an artistic way, this movie tries to reveal a relevant case-study of an under-researched territory. For this research, Mirthe works together with marine ecologist dr. Marjolijn Christianen (WUR). Marjolijn is also part of the documentary. There collaboration goes on.
Jury Words
''The ACFF Selection Committee appreciated your role as storyteller and passionate advocate. Thank you for highlighting the work of Uncle Raf and his dedicated team. Your short gives a glimpse of the future with no fish and where any large female turtles that crawl up on the beach in Ghana to lay their eggs are killed and eaten. The filmdoesn't demonize the local people in poverty that do this but, unless someone from outside steps in to protect leatherback and olive ridley turtles that nest in Ghana, there is no future for them. The conservation message is stark and powerful. Thank you for bringing attention to this crisis. The committee also noted that the Leatherback rescue at the end is very moving.''
- American Conservation Film Festival -
“Een veelbelovende kunstenaar die laveert tussen animatie, documentaire, fictie en spel. De integriteit en kwetsbaarheid van de maker spatten van het scherm af. Je wordt hierdoor meegenomen in haar missie, waardoor je ook bij jezelf te raden gaat wat je met dit onderwerp moet.”
Juryrapport GO SHORT festival, beste non-fictie short film 2022
The documentary is one of the results of a long-term research in Ghana by Mirthe Dokter. In 2022 she is planning to go back to Ghana and finish the project with a last part (artwork). In the documentary Mirthe used her artistic archive to summarize her experiences and the stories of the people she met. She reflects in film and in stop motion animation.
Do you want to connect to this project, let Mirthe know! You can also support the project by ordering postcards from Myrtia's Kaartenwinkel
Directors statement (Mirthe Dokter):
During my visits in Ghana I became aware of the position of West-Afrika within global conversations. The voice of this part of the world is often forgotten, or skipped, in global conversations about conservation of nature and politics that are involved with this. I think it is important to give sound to this area, and especially to the thoughts of the people living there. If I can help showing their observations to the outside world, I hope I can be a small bridge for them to the outside.
When I met marine ecologist Marjolijn Christianen at the Wageningen University in 2019, I was very surprised that this nesting area of the seaturtle in Ghana was not in the picture (see point 1). Marjolijn told me West-Afrika is an area not many researchers go to, because of the lack of infrastructure. Marjolijn was very surprised hearing my observations about the seaturtle at the coastline in Ghana, and the social problems that comes with it. My personal story helped her to have a better view about this specific small habitat in the big migratory route the seaturtle. By giving a personal face to a small ‘case study area’, like this one, it is possible to have a clearer view on the situation of the seaturtle in general.
Scientist statement (associate professor Marjolijn Christianen / marine ecologist University of Wageningen):
Migratory charismatic endangered species such as sea turtles, have a complex life cycles, of which multiple life stages have not yet been investigated. In addition, current narratives between scientists, the public, conservationists and policy makers currently fail to really connect the different stakeholders in their journey to successful conservation action plans at a global scale. Investigating a migrating animal species is expensive and time-consuming and requires a broad perspective. In this research, a scientist - Marjolijn- and an artist – Mirthe - aim to develop a new narrative through storytelling to which scientific data and personal experiences can be attached. Herein the connection between science and art is made with the aim of bridging the gaps in knowledge. We are looking for a way to make more efficient connections, making the story of the sea turtle both clearer and more accessible within science and beyond. With the collaboration we aim to investigate how scientific and personal storytelling can contribute to a new narrative to aid conservation of charismatic migratory species. This documentary is a first result in this ongoing collaboration.
Tekenblog / Painted Diary
The documentary is based on the artistic documentation of Mirthe. During her journeys she painted her observations in a diary. This diary, she shared online. Here you can see some of the fragments out of the painted diary:
laatste tekenblog - 2019
Tekenblog Strandbroeders 9: het einde geschreven op 23/11/2019 te Dzita
Ik heb uitgerekend dat ik in totaal ruim 24 uur op het strand heb gelopen. In die tijd heb ik 5 mannen leren kennen zonder ooit echt een gesprek met ze te hebben gevoerd. De langste man, die altijd met zijn handen op zijn rug liep en de enige was die soms heel hard en lang om iets moest lachen. De kleinste man van het stel met overal aan, die altijd een lang mes achter zijn rug met zich mee droeg. De jonge jongen, die geen woord heeft gezegd en constant de golven in de gaten hield met zijn zaklamp. Felix, de man die mij altijd ophaalde en de grootste mond had en tijdens het lopen wrakhout juttende. Met voorzichtige maar doeltreffende handen begroef hij de eieren in zijn tuin waar ze veilig konden 'hatchen'. En tot slot Uncle Raf, die altijd het laatste woord had en mij als een soort nichtje in zijn kielzorg nam. Raf wist alles van zeeschildpadden en de zeeschildpadden misschien ook wel alles van hem. Je herkende hem van verre, hij liep namelijk als een ballet danser door het stroeve zand, zo stil en sierlijk. Ik was de enige vrouw, maar soms niet, als de zeeschildpad er was. In de pauzes halverwege, op het meest afgelegen stukje strand, keek ik altijd naar boven naar de zwarte lucht. Soms met duizenden sterren, soms met een volle maan, een enkele keer enkel duisternis. Dan dacht ik aan hoe willekeurig het was dat ik hier nu zat. Een andere werkelijkheid, die net zo veel waar was als mijn leven thuis. Maar zo complementaire. De mannen sloegen ondertussen muggen dood op hun voeten met hun zaklampen op hun tenen gericht. Daar zaten we dan een tijd, terwijl sommigen een dutje deden in het zand. Tot we spontaan weer opstonden voor de lange weg terug. De mooiste momenten waren aan het einde van de patrouilles, als de mist boven de zee hing en het leek of de zee was gaan stomen en zou gaan opstijgen. Als een groot geheim. Ik had de zee nooit op deze tijdstippen gezien. Zo wild en duister. Heel onwerkelijk. Het is gek dat je in zo veel uren tijd een stuk strand waarop eerst alles hetzelfde lijkt gaat herkennen. Het tekent zich af in je hoofd. De dode kwallen waar je niet op wil staan na 500 meter, de 3e lagoon waarachter Raf woont bij de bouwlampen, de groepjes kuilen in het zand halverwege waar je niet in moet vallen.
Ik heb uitgerekend dat ik in totaal ruim 24 uur op het strand heb gelopen. In die tijd heb ik 5 mannen leren kennen zonder ooit echt een gesprek met ze te hebben gevoerd. De langste man, die altijd met zijn handen op zijn rug liep en de enige was die soms heel hard en lang om iets moest lachen. De kleinste man van het stel met overal aan, die altijd een lang mes achter zijn rug met zich mee droeg. De jonge jongen, die geen woord heeft gezegd en constant de golven in de gaten hield met zijn zaklamp. Felix, de man die mij altijd ophaalde en de grootste mond had en tijdens het lopen wrakhout juttende. Met voorzichtige maar doeltreffende handen begroef hij de eieren in zijn tuin waar ze veilig konden 'hatchen'. En tot slot Uncle Raf, die altijd het laatste woord had en mij als een soort nichtje in zijn kielzorg nam. Raf wist alles van zeeschildpadden en de zeeschildpadden misschien ook wel alles van hem. Je herkende hem van verre, hij liep namelijk als een ballet danser door het stroeve zand, zo stil en sierlijk. Ik was de enige vrouw, maar soms niet, als de zeeschildpad er was. In de pauzes halverwege, op het meest afgelegen stukje strand, keek ik altijd naar boven naar de zwarte lucht. Soms met duizenden sterren, soms met een volle maan, een enkele keer enkel duisternis. Dan dacht ik aan hoe willekeurig het was dat ik hier nu zat. Een andere werkelijkheid, die net zo veel waar was als mijn leven thuis. Maar zo complementaire. De mannen sloegen ondertussen muggen dood op hun voeten met hun zaklampen op hun tenen gericht. Daar zaten we dan een tijd, terwijl sommigen een dutje deden in het zand. Tot we spontaan weer opstonden voor de lange weg terug. De mooiste momenten waren aan het einde van de patrouilles, als de mist boven de zee hing en het leek of de zee was gaan stomen en zou gaan opstijgen. Als een groot geheim. Ik had de zee nooit op deze tijdstippen gezien. Zo wild en duister. Heel onwerkelijk. Het is gek dat je in zo veel uren tijd een stuk strand waarop eerst alles hetzelfde lijkt gaat herkennen. Het tekent zich af in je hoofd. De dode kwallen waar je niet op wil staan na 500 meter, de 3e lagoon waarachter Raf woont bij de bouwlampen, de groepjes kuilen in het zand halverwege waar je niet in moet vallen.
De stapels schelpen daar waar het dorp ophoudt. En het scheepswrak als teken dat we in niemandsland waren geraakt. Alles afgewisseld met vissersboten vol netten en touwen. Alleen de boten lagen elke nacht ergens anders. De meeste nachten zagen we
geen enkele zeeschildpad. 'She is unpredictable' zei Raf dan. De maan was te vol, de zee te ruig, het tij te hoog. Zij komt alleen als het haar schikt. Toch liepen we altijd, want ze moest op ons kunnen rekenen. Één nacht, toen we het al hadden opgegeven, liepen we ineens tegen een Olive Ridley aan die haar eieren aan het leggen was. Net op tijd want het dorp werd al wakker (5h) en het strand stroomde vol met mensen die op een rij gingen zitten om te poepen in de zee, nu het nog schemerde. Ik wist niet wat ik zag (en rook). Ondertussen zagen wij de zeeschildpad net op tijd in zee verdwijnen, voor de mensen uit. Ze was veel te laat gekomen, de zon kwam al op, alsof ze geen beter moment had weten te vinden. Alsof het juiste moment hier nog maar zelden bestaat. Een van mijn laatste nachten bleef ik thuis om bij te slapen en vonden de mannen maarliefst 4 zeeschildpadden, waarvan 3 levend. Bij elke zeeschildpad werd ik gebeld, in halfslaap hoorde ik hun enthousiasme en tegelijkertijd hun teleurstelling van mijn afwezigheid. Er zijn maar er niet bij zijn. De schoonheid van het mislopen. Het idee dat een aantal kilometers verderop mannen bij zeeschildpadden zaten terwijl ik sliep op hetzelfde strand gaf me een bijzonder gevoel. Tim zei me dat het geen verschil maakt of je de zeeschildpad wel of niet ziet. Het gaat erom dat je weet dat ze er zijn, daar met zijn allen in de zee. Zo ben je er altijd mee verbonden. En elke zeeschildpad is er één. Raf denkt als een zeeschildpad. Misschien voelt hij ook wel dat de zeeschildpad wel beter weet: dat ze allang doorheeft dat haar geboortestrand hier in West Afrika (evenals op veel andere plekken op de wereld) is veranderd. Dat het niet meer klopt. En als ze voor het strand zwemt ze soms ineens besluit om rechtsomkeer te maken. Of bij daglicht verschijnt onder de ogen van de mensen en haarzelf een nachtmerrie in sleept. Je voelt aan ze dat ze de weg kwijt zijn. In een boek zei een personage: 'hoe meer je van mensen weet, hoe meer je van dieren gaat houden.' Dat snap ik wel. Een dier weet hoe groot de natuur is en hoe ze daarvan afhankelijk is, ze geeft zich eraan over, tot uitsterven toe. Ze verzet zich niet. Zelfs niet wanneer wij haar strand verpesten en het ten koste gaat van haar soort. Er ligt zoveel verscholen in het verhaal van deze zeeschildpadden op deze plek in Ghana. Ze is voor mij een symbool geworden van de verandering. Zo'n prehistorisch en wijs dier, ouder dan wij mensen, dat ineens kwetsbaar is geworden. Gister nam ik afscheid, Raf en ik keken elkaar lang aan en ik wist niet zeker of ik nou tranen zag in zijn ogen of de zee. Één ding weet ik, hij doet dit werk vanwege zijn ogen. Hij is de enige West-Afrikaan die ik heb gezien met zulke helder lichtblauwe ogen, als water. Hij weet zelf ook niet hoe dat kan, zegt hij. Ik denk dat hij daarmee eigenlijk dwars door de zee kan kijken. Maar dat hij dat geheim houdt. Dank jullie wel, strandbroeders. 24-11-2019, Dzita, Keta Lagoon Ghana. Een reisverslag in tekeningen en film. In 2020/21 te zien in een installatie documentaire/expositie en een voorstelling. Hierover binnenkort meer. Nu naar huis.
tekenblog dag 20 - 2019 Vanuit Accra denk ik terug aan de ochtend van ons vertrek. Hoe alles een andere wending kreeg en we uit bed werden gelicht. We troffen een LEATHERBACK zeeschildpad aan: bebloed en op haar rug, haarzelf slaande met haar flippers. En dat gaat hard, ze is oersterk. Een zeemonster in paniek. Je begrijpt gewoon niet wat je ziet. Hoe kan zo'n groot dier zo hulpeloos zijn. We hebben haar omgedraaid met drie man sterk en dat lukte maar net. Het schoot in mijn rug, loodzwaar. Sterke taaie olifantenhuid boven en zachte varkentjeshuid onder bij dit zeemonster. Met een zuchtende schildpadden kop nog groter dan een mensenhoofd. Het was een beproeving, voor ons maar vooral voor deze zeeschildpad van honderden kilo's. Uiteindelijk begon ze aan haar kruistocht terug naar de zee, met een rustpauze na elke slag door het zand. Volledig in haar eigen wereld want ze ziet anderen letterlijk niet staan. Dan zie je pas wat zwaartekracht doet, bij een dier dat normaal als een licht veertje door zee suist. Haar tocht duurde wel een uur, met steeds meer publiek. Een stilzwijgend publiek, want iedereen weet wat men eigenlijk van plan was. Hoeveel vlees er aan haar zit. Maar je ziet ook: het doet wat met je, dit dier. Bij iedereen. Zo klein als je je als mens naast haar voelt.
Deze zeeschildpad was zelf verdwaald geraakt omdat de zon al opkwam nadat ze haar eieren had gelegd, ze was de maan als richtingaanwijzer kwijt geraakt. In plaats van in zee belandde ze 500 meter verderop in de struiken. Smokkelaars vonden haar daar en draaide haar om zodat ze nooit meer weg kon komen op eigen kracht. Tijd genoeg om messen te halen voor de slacht. Het turtle team en wij konden haar net op tijd terug kopen. Voor 8 euro welteverstaan. Een smak geld voor hier. Een miezerig bedrag voor ons. Mijn konijn Mies was net zo duur, maar nog geen pink van haar.
Overal aan de kust hier wordt in zeeschildpadden gehandeld, van kwaad tot erger. Want iedereen kijkt ervan weg. En de Wildlife instanties laten hun hoofd niet zien. Het is een grimmige bedoeling. Er hangt een vreemde sfeer. En het is een prachtig dier.
Er is dus nog veel werk te doen. Niet dat mijn aanwezigheid hierin het verschil maakt, maar elke schildpad is er 1. En wat ik kan doen is middels kunst een spreekbuis zijn. Dus film ik, teken ik en ontmoet ik Ghanese betrokkenen door het hele land. Kust en kunst verschilt maar 1 letter. Aankomende woensdag voeg ik me weer bij het team.
Weten welk team: www.ghanaturtles.com
